فصلنامه نقد کتاب اخلاق، علوم تربیتی و روانشناسی
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
چکیده: (1288 مشاهده)
نوشتار حاضر نیم‌نگاهی به مقاله اخلاق‌پژوه پرکار و پربار، سید حسن اسلامی، با
عنوان «برزخ اخلاق‌ورزی در ایران معاصر» (1396) دارد. ابتدا در روایی کاربست
واژه «اخلاق‌ورزی» در این مقاله درنگ کردم. پسوند «ورزی» مرکب از «ورز + ی»
نسبت دال بر اسم فاعل است. (فرهنگ معین) و به معانی کشتکار زمین، برزگر،
کشاورز، زراعت‌کننده، کارگر و مزدور به کار می‌رود. در برخی از ترکیب‌ها، مزید مؤخر
می‌آید: آب‌ورزی، دادورزی، خیانت‌ورزی، مهرورزی، کشاورزی. (لغتنامه دهخدا) به
این فهرست می‌توان خردورزی و اخلاق‌ورزی را نیز افزود. ورزیدن مصدر است، به
معنای کار کردن، به کار بردن، و پیاپی انجام دادن (بیا با ما مورز این کینه‌داری /
که حق صحبت دیرینه داری.) ممارست کردن، تحصیل کردن، و اندوختن هم از
معانی ورزیدن است. ورزیدگی هم حاصل مصدر است از ورزیدن، ورزیده بودن، تجربه
داشتن. (لغتنامه دهخدا) «ورزیدن» حکایت از پایبندی به عمل، به کار بردن، و
ممارست در رفتاری دارد که فرد در انجام آن رفتار ورزیده است. این رفتار در کنش
عینی و کالبدی منحصر نیست و میتواند رفتار ادراکی را هم شامل شود، مانند
خردورزی و فلسفه‌ورزی. پس در پژوهش هم می‌توان از ورزیدگی سخن گفت. به
کار بردن پسوند «ورزی» در مقاله یادشده و درنگ در روایی آن سبب شد تا سه واژه
متمایز را ناظر به سه حوزه در اخلاق پیشنهاد دهم:
...
عنوان «برزخ اخلاق‌ورزی در ایران معاصر» (1396) دارد. ابتدا در روایی کاربست
واژه «اخلاق‌ورزی» در این مقاله درنگ کردم. پسوند «ورزی» مرکب از «ورز + ی»
نسبت دال بر اسم فاعل است. (فرهنگ معین) و به معانی کشتکار زمین، برزگر،
کشاورز، زراعت‌کننده، کارگر و مزدور به کار می‌رود. در برخی از ترکیب‌ها، مزید مؤخر
می‌آید: آب‌ورزی، دادورزی، خیانت‌ورزی، مهرورزی، کشاورزی. (لغتنامه دهخدا) به
این فهرست می‌توان خردورزی و اخلاق‌ورزی را نیز افزود. ورزیدن مصدر است، به
معنای کار کردن، به کار بردن، و پیاپی انجام دادن (بیا با ما مورز این کینه‌داری /
که حق صحبت دیرینه داری.) ممارست کردن، تحصیل کردن، و اندوختن هم از
معانی ورزیدن است. ورزیدگی هم حاصل مصدر است از ورزیدن، ورزیده بودن، تجربه
داشتن. (لغتنامه دهخدا) «ورزیدن» حکایت از پایبندی به عمل، به کار بردن، و
ممارست در رفتاری دارد که فرد در انجام آن رفتار ورزیده است. این رفتار در کنش
عینی و کالبدی منحصر نیست و میتواند رفتار ادراکی را هم شامل شود، مانند
خردورزی و فلسفه‌ورزی. پس در پژوهش هم می‌توان از ورزیدگی سخن گفت. به
کار بردن پسوند «ورزی» در مقاله یادشده و درنگ در روایی آن سبب شد تا سه واژه
متمایز را ناظر به سه حوزه در اخلاق پیشنهاد دهم:
...
دریافت: 1397/5/29 | پذیرش: 1397/5/29 | انتشار: 1397/5/29
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |